Türkçe Öğretmenliği Ders Notlarım: Namık Kemal'in Eserleri

İÇİNDEKİLER
Giriş…………………………………………………..2

Eserleri………………………………………………4

Şiirleri…………………………………………..4

Romanları ……………………………………6

Tiyatroları…………………………………….8

Edebi Tenkitleri……………………………12

Tarihe ait eserleri ve mektupları….14

Kaynakça…………………………………………..16

Vatan…

Hürriyet…

Milliyet…

NAMIK KEMAL_____________

Giriş

Namık Kemal

Edebiyatımızın heyecan ve aksiyon adamıdır. Haksızlıklara baş kaldıran, toplumsal kavramları ülkü haline getiren, toplum için çalışan öncü bir kişiliktir.

Ömrünün çoğu sürgünlerde geçmiştir. Her sürgün ona yeni fikirler katmış ve dolayısıyla edebiyatımızın da yeni değerlere sahip çıkmasını sağlamıştır.

Tanzimatın ilanından sonra, çoğu Osmanlı aydını gibi o da batıya açılmıştır. Orada yeni olan herşeyen özellikle düşüncelerden etkilenmiştir.

Memleketinde yeni dünyayı yaşatmak istemiş ve bu doğrultuda düşüncelerini dile getirmiştir.

Hürriyetten, vatandan, milliyetten açıkça ve yüreklilikle bahsetmiştir.

Amaçları doğrultusunda toplum için sanatı benimsemiş, yalın ve açık bir dil kullanmıştır.

Geleneklerini, kimliğini, Osmanlılığını inkar etmemiş; sahip çıkarak; memleketinin Kanuni, Yavuz ve Fatih dönemindeki muhteşem günlerine tekrar kavuşması için mücadele etmiştir.

Şiir ve edebiyatı “vatan” ideali için araç olarak görmüştür.

Avrupada gördüklerini anlatmak, ülkesinin gelişmesine engel gördüğü noktaları tespit etmek, ilerleme hedeflerini göstermek, yanlış noktaların düzeltilmesi için neler yapılması gerektiğini araştırmak ve bulguları paylaşmak, batı kapitalizminden kurtulmak için fikirler öne sürmüştür.

Şiirler, romanlar, gazete köşe yazıları, mukaddimeler, tiyatrolar yazmıştır. Yazmak ve okumak onun en büyük uğraşıdır.

“Gönül yıkma cihânı eylemek abâd lâzımsa

Sana aklınla pîr olmak yeter irşâd lâzımsa.”

NAMIK KEMAL_____________

Şiirleri

Namık Kemal’in Şiirleri

Namık Kemal, gençlik yıllarında Divan şairlerini sevmiş ve onların etkisinde şiirler yazmıştır. Mazmunlarla dolu, tasavvufi duyuşlu bu soyut şiiri seviyordu. Eski şiirleri taklit ederek yeni şiirler yazmış hatta yazdığı şiirlerden bir divan oluşturmuştur.

Şinasi ile tanışması, Batı şiiriyle, Batı düşüncesiyle tanışmasını sağlamış ve dünyasını değiştirmiştir.

Üç bölümde şiirler vermiştir:

1. Divan tarzında şiirleri

2. Halk tarzında şiirler

3. Yeni tarz şiirleri

Divan tarzı şiirleri çoğunluktadır. Aralarında özgün içerikli olanları bulunsa da çoğunluğu Nedim’in ve Nefi’nin şiirlerinden ayırt edilmez.

Halk tarzı ve divan tarzı şiirlerinden tanınmış olanları yoktur.

Yeni tarz şiirlerinden ise Vaveyla, Hürriyet Kasidesi, Vatan Şarkısı en bilinen şiirleridir.

Hece ölçüsüyle de şiirler yazmıştır ama bu şiirleri pek tanınmamaktadır.

En ünlü Şiirleri:

1. Vaveyla

2. Hürriyet Kasidesi

3. Vatan Şarkısı

4. Vatan Türküsü

5. Murabba

İntibah – Sergüzeşt-i Ali Bey

Cezmi

NAMIK KEMAL_____________

Romanları

Namık Kemal’in Romanları

Şair olarak tanınmasına rağmen daha çok nesir eserler vermiştir.

Batı’yı Şinasi ile tanışmış ve orada gördüğü romanı vatanına taşımak için çalışmalar yapmıştır.

Romanları:

İntibah

· Türk edebiyatının ilk edebi romanıdır.

· Romantizmin bariz tesiri görünmektedir.

· 1873 -1875 yılları arasında Magosa’da yazılmıştır.

· İlk adı “Son Pişmanlık” olan roman, daha sonra kitabı inceleyen Maarif Nezareti tarafından “İntibah – Sergüzeşt-i Ali Bey” adıyla 1876 yılında yayınkanmıştır.

· Namık Kemal, bu romanı Türkçenin gücünü göstermek için yazdığını belirtmiştir.

· Konusu oldukça basittir.

· Kusurları olmasına karşılık bu roman, Türk edebiyatında romana ilk adım niteliğindedir. Bu yüzden önemlidir.

Cezmi

· Türk edebiyatının ilk tarihi romanı sayılır.

· 1880 yılında Midilli’de yazılmıştır.1883’te basılabilmiştir.

· Tarihi gerçeklere bağlı kalınarak kaleme alınan eserde İslam birliği düşüncesini yayma ideali vardır.

· 11 bölümden oluşur.

· Romantik bir üslupla yazılmıştır.

· Konusu İntibah’a göre daha geniştir.

· Osmanlı, İran ve Kırım tarihinden konu edinilmiştir. Kanuni döneminin önemli şahsiyeti Cezmi’yi anlatmaktadır.

Namık Kemal’e göre:

“ - Tiyatro nedir?
- Adeta taklit.
- Neyi taklit ediyor?
- Ahval-i beşeri (insanın hallerini)”

NAMIK KEMAL_____________

Tiyatroları

Namık Kemal’in Tiyatroları

En sevdiği tür tiyatrodur. Tiyatroyu bir eğlence ve aynı zamanda bir okul olarak görmektedir. Ona göre fayda açısından romandan ve hikayeden öndedir. Tiyatro hakkındaki görüşlerini “Celal Mukaddimesi” adlı eserinde belirtmiştir.

Başlıca tiyatro eserleri:

1. Tarih konulu olanlar

- Vatan yahut Silistre

- Celâleddin Harzemşah

2. Toplumsal konulu olanlar

- Akif Bey

- Gülnihal

- Zavallı Çocuk

- Kara Bela

Vatan Yahut Silistre

· Namık Kemal’in ifadesiyle gerçek bir olaydan esinlenerek yazılmıştır.

· Namık Kemal’in yazdığı ilk tiyatro eseridir.

· Türk tiyatro tarihinde sahneye konan ilk yerli oyundur.

· Sahneye konduğu ilk gün siyasi karışıklıklar çıkmış bu nedenle Namık Kemal sürgün edilmiştir.

· Dört perdelik bir dramdır.

· 1853 – 1856 yılları arasında Türk-Rus harbi yani Kırım Savaşı’nda Silistre Kalesi’nin kuşatılması ile ilgili bir oyundur.

· Musa Hulusi Paşa komutasındaki altı bin kişilik Osmanlı askeri, Silistre Kalesi’ni 41 gün kahramanca savunmuş ve büyük zafer kazanmıştır. Eser böyle bir tarihi olaydan esinlenerek kaleme alınmıştır.

Gülnihal

· Namık Kemal’in ikinci tiyatro eseridir.

· Beş perdeden oluşur.

· Sahneye konmamıştır. Fazla ilgi görmemiştir.

· Üslubu ve kurgusu Vatan yahut Silistre’den daha üstündür.

· Vatan Yahut Silistre’nin sonrasında çıkan olaylar bu eserin sahneye konmamasında etkili olmuştur.

· Eser, zulme karşı mücadeleyi, intikam alma mücadelesini konu etmektedir.

· Dili sadedir.

· Eserin asıl adı “Raz-ı Dil”dir. Yani “Gönüldeki Sır”.

Akif Bey

· Namık Kemal bu eseri Magosya giderken tasarlamış, Magosa sürgününde tamamlamıştır.

· Beş perdeden oluşmaktadır.

· Bir faciayı konu almaktadır.

· En kahraman bir kocaya dahi ihanet edebilecek bir kadının toplum ve aile içindeki yıkıcılığı ortaya seren eser, “Daniş Bey” ve “Fahişe-i Taibe (Tövbe eden fahişe) adıyla anılmaktadır.

· İçinde hece ve aruz ölçüsüyle yazılmış güzel şiirler bulunmaktadır.

Zavallı Çocuk

· Aile konuludur.

· Magosa’da kaleme alınmıştır.

· 3 perdedir.

· Aile baskısıyla istemedikleri kişilerle evlendirilen genç kızların acıklı hikayesi anlatılmaktadır.

· Bu eserle edebiyatımızda “verem olup ölen insan” imajı yerleşmiş ve sonra pek çok yazar tarafından işlenmiştir.

· Kimi edebiyatçılara göre eser Victor Hügo’nun “Hernani” oyununun tesiri ile yazılmıştır.

· Romantizm etkisi belirgindir.

Celaleddin Harzemşah

· 15 perdeliktir.

· Namık Kemal’in en büyük tiyatro eseridir. (perde açısından)

· İkinci önemli tarih konulu oyundur.

· Eserde belirgin bir Shakespeare etkisi görülmektedir.

· Namık Kemal’in en çok beğendiği ve övündüğü eserdir.

· Harzemşahlılar Devletinin son hükümdarı Celaleddin Harzemşah ‘ın hayatını ve kahramanlıklarını anlatmaktadır.

· Eser aynı zamanda Celaleddin Harzemşah’ın şahsiyetinde İslam birliği tezini savunmaktadır.

· Eserin başında ünlü “Celal Mukaddimesi” bulunmaktadır. Bu mukaddimede yazar; edebiyat, tiyatro ve roman konusundaki düşüncelerini açıklamaktadır. Bu mukaddime, debiyatımızda eserin kendisinden daha önemli sayılmaktadır.

Kara Bela

· Namık Kemal’in son tiyatro eseridir. Aynı zamanda en zayıfıdır.

· Diğer oyunlardan farkı egzotik nitelikte olmasıdır.

· Magosa’da yazılmış, Namık Kemal’in ölümünden sonra sahnelenmiştir.

· Beş perdeliktir.

· Doğu saraylarında harem ağalarının çevirdiği entrikalar konu edilmektedir.

Bahar- Daniş Önsözü

İntibah Önsözü

Tahrib-i Harabat

Takib-i Harabat

Ve diğerleri.

NAMIK KEMAL_____________

Edebi Tenkitleri

Bahar-ı Daniş Önsözü

· Farsçadan Türkçeye çevirdiği “Bahar-ı Daniş” adlı eserin önsözüdür.

· Bu edebi tenkitinde İran edebiyatının edebiyatımız üzerindeki etkilerini ele almıştır ve eleştirilerde bulunmuştur.

İntibah Önsözü

· Avrupa edebiyatına uymak,

· Onu taklit etmek zorunda oluşumuz,

· Roman ve romantizim,

· Avrupalı ünlü yazarlar hakkında Namık Kemal’in görüşlerini içeren bir edebi tenkittir.

Tahrib-i Harabat

· Ziya Paşa’nın Divan şiirlerinden oluşan antolojisinin birinci cildini eleştirmek amacıyla yazılmıştır.

· Yazarın en ünlü tenkit eseridir.

· Divan edbiyatı kıyasıya eleştirilir.

Takib-i Harabat

· Harabat’ın ikinci ve üçüncü cildi eleştirilir.

· Öncekine göre daha ağır eleştiriler bulunmaktadır.

MesPrison Muahazenamesi

· Namık Kemal, Silvio Pellico’nun Mes-Prisons isimli eserini tercüme ederken beğendiği bu eser hakkında düşüncelerini dile getirmek için bu tenkiti oluşturmuştur.

Renan Müdafaanamesi

· Namık Kemal’in en ünlü tenkit eseridir.

· 1883 yılında Midilli’de kaleme alınmıştır.

· Ünlü Fransız yazarın verdiği bir konferansta “İslam dininin ilerlemeye, gelişmeye, ilim ve medeniyete engel olduğu” ile ilgili bir iddiada bulunması üzerine Namık Kemal bu eseri yazmıştır.

· İslamın ilerlemeye, ilme engel olmadığını delillerle ispatlama yoluna gitmiştir.

Celal Mukaddimesi

· Namık Kemal’in edebi görüşlerinin en yoğun olduğu eserdir.

· Celaleddin Harzemşah tiyatro oyununun önsözüdür.

· Yazarın roman ve tiyatro hakkındaki görüşlerini içermektedir.

Namık Kemal küçük yaştan itibaren babasından ve dedesinden aldığı tarihi zevkle yetişmiştir.

NAMIK KEMAL_____________

Tarihe ait eserleri ve mektupları

Namık Kemal’in Tarihe Ait Eserleri

Namık Kemal tarihe özel ilgi duymuştur. Tarih konusunda araştırmalar yapmış ve bu konuda eserler oluşturmuştur.

Onun tarihçiliği bilimsel değil, edebi ve hamasi nitelik arz eder.

Tarih konusunda ele aldığı en önemli eser Osmanlı Tarihi’dir. Bu eseri hazırlarken birçok tarihçinin eserlerinden yararlanmıştır.

Tarihle ilgili başlıca eserleri

1. Osmanlı Tarihi

2. İslam Tarihi

3. Devr-i İstila

4. Barika-ı Zafer

5. Silistre Muhasarası

6. Kanije Muhasarası

7. Evrak-ı Perişan

Mektupları

Namık Kemal’in eserleri yanında özel ve resmi mektupları da onun edebi kişiliğini yansıtır.

İstanbul, Paris, Londra, Midilli, Rodos, Magosa ve Sakız gibi uzak yerlerden babasına, saraya, çocuklarına, arkadaşlarına yazdığı mektuplarında dil ve edebiyatımız konusunda görüşlerine de yer vermiştir.

Namık Kemal, edebiyatımızda mektuba en çok değer veren şahsiyettir. Sade ve samimi bir Türkçe kullanmıştır.